Xalqaro Amnesty tashkiloti Argentinani qariyalar uchun pensiyani xalqaro huquq doirasida ta’minlashga chaqiradi

Amnesty International 28-mart kuni Argentina hukumatini o‘tgan hafta tugagan pensiya moratoriysi muddatini uzaytirishdan bosh tortganidan keyin keksa odamlarning kerakli turmush darajasi va pensiyalarini kafolatlashga chaqirdi.

Amnesty o‘zining press-relizida hukumatning masalani yechishga harakat qilmayotgani keksa odamlarga bevosita zarar yetkazishi va xalqaro huquq bo‘yicha ularning huquqlarini buzishi, natijada keksa odamlar 65 yoshdan keyin ishlashga majbur bo‘lishi va ularni "asosiy ehtiyojlar qiymatini qoplamaydigan muqobil variantlarga" majburlashini ta’kidladi. Amnesty, shuningdek, yetarli turmush sharoitlarini kafolatlamaslik ayollarga nomutanosib ta’sir ko‘rsatishini ta’kidladi.

Argentina tomonidan ratifikatsiya qilingan Iqtisodiy, ijtimoiy va madaniy huquqlar to‘g‘risidagi xalqaro paktning (ICESCR) 9-moddasi ishtirokchi davlatlardan "har kimning ijtimoiy ta’minotga, shu jumladan ijtimoiy sug‘urtaga bo‘lgan huquqini tan olishni" talab qiladi, 11-modda esa ishtirokchi davlatlarga "har kimning o‘zi va oilasi uchun munosib turmush darajasiga bo‘lgan huquqini tan olish" majburiyatini yuklaydi.

2023-yilda Milliy Kongress 27705-sonli qonunni qabul qildi, unga ko‘ra 30 yil davomida davlatga ijtimoiy sug‘urta to‘lovlarini to‘lay olmagan shaxslarga pensiya ta’minotiga moratoriy joriy etildi. Ikki yillik to‘lov rejalari odamlarga nafaqaga chiqqanda kafolatlangan pensiya olish imkonini beradigan xavfsizlik qarzlarini to‘lashga yordam berishga qaratilgan edi. Qonun hozirda mehnat bozorining 47 foizdan ortig‘ini tashkil etuvchi norasmiy mehnat tengsizligini kamaytirish maqsadida yaratilgan. Human Rights Watch ma’lumotlariga ko‘ra, ishchilarning 30 foizdan ortig‘i va uy ishchilarining deyarli har to‘rttasidan uchtasi norasmiy mehnat bozorida hech qanday himoyasiz ishlaydi - ularning deyarli barchasi ayollar va qizlar.

Nafaqaxo‘rlar hukumatning moratoriylarni uzaytirishni rad etish haqidagi e’lonidan norozi bo‘lib ko‘chalarga chiqishdi. Ko‘plab norozilik namoyishlari politsiya bilan shiddatli to‘qnashuvlarga aylanib ketdi, bir qancha namoyishchilar va politsiya xodimlari yaralandi. Namoyishlarga mamlakatning eng yirik futbol klublari - "Boka Xuniors" va "River Pleyt" yoshlari va muxlislari ham qo‘shildi.

Muallif: Bekim Bruka

Manba: jurist.org